Маған жақсы мұғалім бәрінен де артық, өйткені мұғалім мектептің жүрегі!
Республикалық апталық газеті

ҚАЗАҚСТАНДА «АЛҒАШҚЫ ГИБРИДТІ ИНКЛЮЗИВТІ МЕКТЕП» ІСКЕ ҚОСЫЛДЫ


2 декабря 2020, 05:17 | 1 461 просмотр



Microsoft Қазақстан технологиялық серіктес ретінде және «Әлеуметтік инклюзивті бағдарламалар орталығы» ҮЕҰ қоғамдық қоры нормотипті (дағдылы) балалар мен ерекше білім беруге қажеттілігі (ЕБҚ*) бар балаларға арналған «Алғашқы гибридті инклюзивті мектеп» бірлескен жобасын дамытуды бастады. Мектепте офлайн және онлайн оқыту әдістерін араластыра отырып, гибридті тәсілмен инклюзивті білім беру тұжырымдамасына негізделген.

Мектептің негізгі міндеті - инклюзивті білім беру тұжырымдамасын инновациялық білім беру әдістемесі арқылы жүзеге асыру. Әдістеме PBL (Problem-Based Learning) әдісі бойынша қашықтықтан оқыту технологиясын қамтиды, онда оқытудың басымдылығы мұғалімнен оқушыға ауысады: оқушы қойылған практикалық тапсырманы өз бетінше шешуге тырысады.

Оқу процесінде білім алушыларға топпен жұмыс істеу дағдыларын игеруге мүмкіндік беретін ойын техникасы әдісі де қолданылады, бұл ерекшеліктердің болуына немесе болмауына қарамастан, барлық оқушының қатысуын және жаңа материалды оқу процесіне зер салу деңгейінің төмендеуін білдіреді.
Инклюзивті білім беру идеясы «инклюзивті қоғам» тұжырымдамасына негізделген, онда ерекше білім беруге қажеттілігі бар балаларға толыққанды оқу мүмкіндігі беріледі, оларға әділ және тең қарым-қатынас қамтамасыз етіледі және кез келген кемсітушілік жойылады.

Жаңа инновациялық әдістеменің арқасында жаңа мектепте балалардың академиялық зияткерлік ғана емес, әлеуметтік, эмоциялық зияткерлігі де дамиды, жалпы даму деңгейі артады. Ерекше білім беруге қажеттілігі бар балалардың инклюзивті ортада бола отырып, салауатты коммуникативтік функцияларды көшіру мүмкіндігіне ие болуы, оларға тең, командалық мақсаттарға қол жеткізуге қабілетті топтарда жұмыс істеуі өте маңызды.
Ал дамуында ерекшеліктері жоқ балалар эмпатикалық тәжірибе алады, «оқыта отырып, оқытамын» қағидатын іске асырады, өздерінің жауапкершілік деңгейін арттырады. Оқу барысында оқушылар бизнес жобаларын құрып, жалпы міндеттерді ескере отырып, еңбек белсенділігін жоспарлай алады, бұл инклюзивті жобаларды одан әрі құру, ЕБҚ бар балаларды жұмысқа орналастыру мүмкіндігін арттырады.

Әзірлеу процесіне түрлі университеттер мен мамандықтардың студенттері, сондай-ақ Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университетінің дефектолог-студенттер командасы қосылған.

«Алғашқы гибридті инклюзивті мектепте» оқушылар – бұл ЕБҚ бар 100-ден астам бала барлық балаларға сапалы білім беру үшін жағдай жасауға көмектесетін Microsoft инклюзивті технологияларын қолданады: мысалы, Microsoft Teams көптеген адамдарға әртүрлі мәселелерді бірге шешуге көмектесетін көптеген мүмкіндіктерді қамтиды, сонымен қатар тегін құралдар мен жанды субтитрлер (Live Captions), иммерсивті оқу құралы (Immersive reader), чаттағы аударма функциясы (Translation), масштабтау функциясы (Zoom), қараңғы режимді немесе жоғары кереғарлық режимін немесе стандартты режимді (Dark mode or high contrast mode), мобильді құрылғыдағы дауыстық хабарламаны (Voice message), дауыстық поштаны пайдалану: мәтінге қатысты сөйлеу (Voicemail: сөйлеуге арналған мәтін) және тағы басқалар сияқты функцияларды қамтиды, бұл қажеттілік тұрақты, уақытша немесе жағдаяттық қажеттіліктің болуына не болмауына қарамастан, әр оқушыға үйренуге көмектеседі, ал педагогтарға бұл өз оқу процесін сапалы басқаруға мүмкіндік береді. Болашақта мектепте үш негізгі қағидат: айқындылық, инклюзивтілік және есептілік негізінде инклюзивті дизайн және арнайы мүмкіндіктері бар Microsoft ұсынымдары мен стандарттарын қолдану жоспарлануда.
Жобаның серіктес мектептері «Дана», «Жания Әубәкірованың авторлық мектебі» жеке меншік мектептері болды, сондай-ақ Алматы қаласындағы НЗМ-мен ынтымақтастық туралы меморандум жасалды.
«Әлемдегі миллиардтан астам адамға тәуелсіз және өнімді болу үшін арнайы технологиялар қажет, бірақ он адамның біреуі ғана осындай мүмкіндікке ие. Біз өнімдеріміз, қызметтеріміз бен технологияларымыз арқылы Microsoft-та әрқайсысының мүмкіндіктерін кеңейткіміз келеді.

Біз серіктестерімізбен бірге балалардың дамуы мен оқуында тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етуге тырысамыз. Біздің технологиялар мектеп оқушыларының әлеуетін ашуға және ешқандай кемсітушілік орын алмайтын жарқын болашақты қамтамасыз етуге көмектесетініне қуаныштымыз», - деп атап өтті Қазақстандағы және ТМД елдеріндегі білім беру секторымен жұмыс жөніндегі басшы Нұрлан Жәнібек, Microsoft Қазақстан.
«Әр бала үнемі өзгеріп тұратын әлемде өмір сүруді үйренуі керек, тек өмір сүріп қана қоймай, сыртқы әлеммен және адамдармен, қуаныш пен ләззат ала отырып, толық үйлесімді өмір сүруі керек. Бүгінде мектептерге мұндай міндеттер қойылған, ал оларды кейбір шартты шеңберге сәйкес келетін балаларға ғана қатысты стандартталған тәсілмен шешу мүмкін емес. Ал сәйкес келмейтіндерден біз қоғам ретінде айырыламыз. Жеке көзқарас бұл мәселені шешуге мүмкіндік береді, бірақ ол тек құзыреттілікті ғана емес, сонымен қатар балаларға деген үлкен ықылас пен сүйіспеншілікті талап етеді», - «Әлеуметтік инклюзивті бағдарламалар орталығы» ҚҚ әдістемелік директоры Айнұр Қадырова.

Сонымен қатар Microsoft цифрлық құзыреттілікті арттыру және инклюзивті білім беруде арнайы мүмкіндіктерді оқыту бойынша оқытушыларға арналған тегін курстар өткізді.

«Әлеуметтік инклюзивті бағдарламалар орталығы» ҚҚ жобасы барысында да Ресурстық инклюзивтік орталықтың әзірленуі және пилоттық іске қосылуы жүргізілуде, оның моделі кейіннен түрлі қалаларда қайталануы мүмкін. Тәуелсіз ресурстық орталық мектептерге ЕБҚ бар балаларды білім беру процесіне қосумен байланысты жағдайларды жеңуге көмектеседі. Арнайы білім беру қажеттіліктерінің тізімі айтарлықтай үлкен болғандықтан, мамандар санының шектеулі және міндеттердің көп болуына байланысты мектеп бұл тапсырманы орындай алмауы мүмкін. Мұндай модель тәуекелдерді азайтуға және ЕБҚ бар балаларды жалпы білім беретін мектептерге қосудың сәтті жағдайларының санын арттыруға мүмкіндік береді.

*ЕБҚ бар балалар - психофизикалық дамудың бұзылуы: есту, көру, интеллект, сөйлеу, тірек-қимыл аппаратының бұзылуы, психикалық дамудың тежелуі және эмоционалды-еріктік бұзылулар нәтижесінде оқуда қиындықтар туындайтын балалар.

Автор:
Microsoft Қазақстан баспасөз қызметі