Биткоин – бұл цифрлық валюта, ол орталықтандырылмаған жүйеде жұмыс істейді және блокчейн технологиясына негізделген. Оның тарихы 2008 жылы, қаржы дағдарысы кезінде басталды.
Биткоиннің пайда болуы
2008 жылы Сатоши Накамото деген бүркеншік атпен белгісіз адам немесе адамдар тобы «Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System» атты мақала жариялады. Бұл құжатта орталық банктерге тәуелсіз, тікелей адамдар арасында транзакциялар жүргізуге мүмкіндік беретін жаңа төлем жүйесі сипатталды.
2009 жылдың 3 қаңтарында биткоиннің алғашқы блогы – «генезис блогы» (Genesis Block) жасалды. Осы блокта 50 BTC өндіріліп, биткоин желісі ресми түрде жұмысын бастады.
Бастапқы даму кезеңі
2010 жылы биткоин алғашқы рет нақты затқа айырбасталды. Ласло Ханеч есімді бағдарлама жасаушы 10,000 BTC-ге екі пицца сатып алды. Бұл оқиға биткоиннің алғашқы нарықтық құнын анықтауға мүмкіндік берді.
Кейінірек, биткоиннің танымалдығы артып, алғашқы биржалар ашыла бастады. 2011 жылы басқа криптовалюталар – Litecoin және Namecoin пайда болды, бұл блокчейн технологиясының мүмкіндіктерін кеңейтті.
Танымалдықтың артуы
2013 жылы биткоиннің бағасы 1,000 АҚШ долларына жетті, бұл бүкіл әлем бойынша инвесторлар мен бизнес құрылымдарының назарын аудартты. Көптеген компаниялар биткоинді төлем құралы ретінде қабылдай бастады. Алайда, реттеушілер криптовалютаның анонимділігіне байланысты оны бақылауға тырысты.
2017 жылғы рекорд және құлдырау
2017 жылы биткоин бағасы 20,000 АҚШ долларына дейін көтеріліп, криптовалюталар нарығына үлкен өзгеріс әкелді. Бұл кезеңде көптеген ICO (Initial Coin Offering) жобалары пайда болды. Бірақ, 2018 жылы нарық құлдырап, биткоиннің бағасы 3,000 доллар шамасына дейін төмендеді.
Қазіргі жағдай және болашақ
Соңғы жылдары биткоин институционалдық инвесторлардың қызығушылығын тудырып, көптеген елдер оны заңдастыруға қадамдар жасады. 2021 жылы биткоин 60,000 АҚШ долларынан асып, жаңа тарихи максимумға жетті. 2025 жылдың 28 ақпанында биткоин бағасы 39 830 065,56 теңгені құрайды.
Қазіргі таңда биткоин қаржы жүйесінің ажырамас бөлігіне айналып, оны төлем жүйелері, банктер және инвестициялық қорлар мойындай бастады. Дегенмен, оның болашағы реттеуші органдардың әрекеттеріне және нарықтағы өзгерістерге байланысты болмақ.
